Wat is dana? Dana is de beoefening van vrijgevigheid vanuit de Boeddhistische traditie.
Vreugde van het geven en van het ontvangen
Vrijgevigheid gaat twee kanten op. Er is een gever en een ontvanger. Het is de oefening om zowel de vreugde te ervaren bij het geven, als ook bij het ontvangen. Kunnen we de vreugde ervaren bij het onvoorwaardelijk geven? En kunnen we ook wel de vreugde ervaren bij het ontvangen?
Sommige mensen vinden het moeilijk om te ontvangen met vreugde. Ze voelen bijvoorbeeld dat ze het niet waard zijn of dat ze er iets voor terug moeten doen.
Vrijgevigheid is dan ook een kwaliteit waarin we kunnen oefenen en groeien.
Geven vanuit een balans tussen wijsheid en liefde
Het is belangrijk dat, terwijl je een onvoorwaardelijke vrijgevigheid ontwikkeld, dat je blijft geven vanuit een balans tussen liefde en wijsheid. Als je dana beoefend is het belangrijk om dit te doen vanuit deze twee aspecten.
Hoeveel dana moet je geven voor de begeleiding?
Vanuit Boeddhistische tradities is het gewoon dat meditatiebegeleiders of leraren geen geld vragen voor de begeleiding. Hier in het Westen is het veelvoorkomend dat er enkel een basisvergoeding wordt gevraagd waarmee de kosten, zoals kosten voor de huur, energie en het eten/drinken, worden vergoed. De organisatie en het begeleiden van het meditatieproces is dan op basis van dana.
Een van de redenen is dat de Dhamma, de leer van de Boeddha, onbetaalbaar is. Daarbij worden zowel degene die de retraite organiseren, als de deelnemers worden op deze manier uitgenodigd om vrijgevigheid te beoefenen. Degene die de retraite organiseert doet dit onvoorwaardelijk. Zonder een bepaalde verwachting.
Dana is dan ook geen vergoeding voor de verleende diensten, maar een gift vanuit het hart.
Als de motivatie zuiver is, zou de financiële draagkracht geen belemmering voor deelname moeten zijn.
De dana bijdrage kun je daarom enerzijds bepalen op basis van financiële draagkracht. Hoewel het goed is om ook hierin te zien waar nog sprake is van gehechtheid of juist van vrijgevigheid. Zo komt het natuurlijk voor dat mensen met weinig financiële middelen het gevoel hebben een hoger bedrag te kunnen geven, dan mensen die het financieel breder hebben.